Việc cán bộ BHXH huyện Phù Ninh chủ động gọi điện hỏi thăm, động viên, tư vấn đã giúp nhiều NLĐ trên địa bàn huyện không tự đánh mất quyền lợi bền vững của mình, để tự tin lo cho tương lai. Với mỗi trường hợp tư vấn thành công như tiếp thêm niềm vui cho những CCVC của BHXH huyện, khi đã giúp NLĐ hiểu rõ ý nghĩa của việc tham gia BHXH, để sau này tự tin lo cho cuộc sống khi tuổi cao sức yếu thông qua lương hưu và thẻ BHYT.

Điển hình nhất là trường hợp chị Khuất Thị Anh Văn (sinh năm 1962, trú tại khu 12, xã Phù Ninh). Chị Anh Văn có 9 năm 9 tháng làm việc cho một công ty có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn huyện Phù Ninh. Tháng 12/2020, chị Anh Văn nghỉ việc do công ty giải thể. Do đã nhiều tuổi, nên chị Anh Văn không xin được việc làm tại các công ty khác, nên sau khi hết thời gian hưởng BH thất nghiệp, chị nộp đơn đề nghị rút BHXH một lần đến BHXH huyện Phù Ninh.

Đầu tháng 12/2021, chị Anh Văn nộp hồ sơ tới 3 lần và cả 3 lần cơ quan BHXH gọi điện thuyết phục chị không rút BHXH một lần. Lần nào chị cũng đưa ra lý do như tuổi cao nên không xin được việc làm để tham gia BHXH bắt buộc, còn ở nhà thì không có tiền đóng BHXH tự nguyện. Sau khi nghe chị giãi bày hoàn cảnh, cán bộ BHXH huyện đã thuyết phục chị tạm thời chưa thanh toán ngay để suy nghĩ. Đến lần thứ 3, cán bộ BHXH đã gặp trực tiếp để phân tích thiệt hơn, đến lúc này chị mới hiểu rõ ngọn ngành và quyết định rút lại hồ sơ.

“Nghe mọi người đồn rằng nếu không thanh toán ngay sẽ thay đổi luật thì thiệt lắm. Có người lại bảo bỏ ra một đống tiền đóng biết hưởng được bao nhiêu, chả sống được lâu lại mất hết. Với tất cả những băn khoăn đó, BHXH huyện Phù Ninh đã tính toán cho chị phương án nộp tiền, tổng số tiền đóng vào và tổng quyền lợi được hưởng. Sau khi nghe phân tích, chị quyết định rút đơn không hưởng trợ cấp BHXH một lần nữa, mà sẽ tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện. Với phương thức nộp 3 tháng từ tháng 12/2021 đến tháng 2/2022 đủ 10 năm tham gia BHXH; đến tháng 3/2022 chị đã nộp một lần cho 10 năm còn thiếu với tổng số tiền 79.148.000 đồng và hưởng lương hưu từ tháng 4/2022. Giờ mỗi lần gặp cán bộ BHXH, chị lại phấn khởi và cảm ơn vì đã kiên quyết từ chối, khuyên can chị không rút BHXH một lần, nếu không chị đã không thảnh thơi đi lĩnh lương hưu như ngày hôm nay”- chị Anh Văn phấn khởi cho biết.

Hay như trường hợp ông Phạm Văn Hả (sinh năm 1959, trú tại khu 1, xã Tiên Du). Ông Hả có 8 năm 1 tháng là cán bộ bán chuyên trách của UBND xã Tiên Du. Tháng 4/2020, ông Hả nghỉ việc; đến tháng 4/2021 ông tìm đến BHXH huyện nộp hồ sơ đề nghị rút BHXH một lần. Khi đó, cán bộ BHXH huyện Phù Ninh đã trực tiếp tư vấn, giải thích cho ông về việc nên tham gia tiếp đến khi đủ 10 năm đóng BHXH, sau đó đóng một lần cho những năm còn thiếu để hưởng chế độ hưu trí. Lần đó, ông Hả đã mang hồ sơ về, nhưng đến tháng 10/2021, ông lại tiếp tục mang hồ sơ đến BHXH huyện đề nghị rút BHXH một lần, với lý do “chờ được cộng nối thời gian công tác trong ngành Công an”.

Theo ông Hả, ông có thời gian công tác trong ngành Công an (ở Sơn La) trước năm 1993, nhưng do mất hết giấy tờ mà không xin lại được. Nản chí vì đi lại nhiều lần, nên ông chỉ muốn rút BHXH một lần. Nhận thấy vướng mắc của ông Hả bắt nguồn từ những trăn trở về thời gian công tác trong ngành Công an, cán bộ BHXH huyện đã động viên, rồi đề nghị ông tìm lại xem còn giấy tờ gốc nào không. Sau đó, may mắn là ông Hả đã sao lục được lý lịch đảng viên, trong đó thể hiện sau khi phục viên ông được tiếp nhận vào biên chế một cơ quan nhà nước và hưởng chế độ khi nghỉ việc trước năm 1995. Như vậy, ông không thuộc đối tượng được cộng nối thời gian công tác.

Sau khi nghe giải thích, ông không còn trăn trở về việc đi kiếm tìm hồ sơ gốc thời gian công tác trong ngành Công an nữa. Tuy nhiên, ông vẫn chưa quyết định đóng BHXH tự nguyện để hưởng lương hưu với lý do tuổi đã cao. Ngày 11/11/2021, lãnh đạo BHXH huyện Phù Ninh đã mang bản quyết định hưởng trợ cấp BHXH một lần (chưa ký) vào tận nhà ông Hả để gặp gỡ gia đình, đồng thời có mời bà Hoàng Thị Tám (cùng khu với ông Hả) là trường hợp hưởng lương hưu BHXH tự nguyện đầu tiên của tỉnh Phú Thọ đi cùng. Sự kiên trì thuyết phục của cơ quan BHXH cuối cùng đã thành công. Ông Hả đã đồng ý đóng luôn 12 tháng BHXH tự nguyện cho đến khi đủ 10 năm sẽ đóng một lần cho những năm còn thiếu.

Qua những trường hợp trên cho thấy, có thể thấy rất nhiều người dân vì chưa hiểu hết về ý nghĩa của chính sách nên đã bỏ lỡ cơ hội hưởng lương hưu của mình, nhất là với những người có tuổi đời còn trẻ chưa để tâm lo cho tương lai, thì việc vận động họ không rút BHXH một lần sẽ rất khó khăn. Còn đối với những người cao tuổi và có vướng mắc về hồ sơ, thì việc thuyết phục và tìm ra lý do khiến họ từ chối quyền lợi của mình là việc rất quan trọng, từ đó mới có giải pháp giúp họ gỡ rối và củng cố thêm quyết tâm tham gia BHXH tự nguyện.

Song, để làm được việc này, đòi hỏi mỗi cán bộ tuyên truyền cần có kỹ năng phân tích, sự am hiểu sâu cả về nghiệp vụ chế độ chính sách, nghiệp vụ sổ thẻ, cũng như sự nhiệt tình và tinh thần trách nhiệm, thì mới có thể kết hợp thuyết phục người dân, NLĐ thay đổi ý định của mình. Riêng đối với những cán bộ BHXH huyện Phù Ninh, thêm một người dân được đặt mình vào lưới an sinh là thêm một niềm vui, bởi vậy việc “từ chối” không phải là gây khó, gây ức chế cho người dân, mà tất cả chỉ vì một mục đích cao đẹp nhất: Mang an sinh đến mọi người dân!.

Anh Trần Văn Đức (sinh năm 1993) là con trai duy nhất của ông Sách và bà Thúy. Anh Đức có 10 năm 3 tháng là công nhân, tham gia BHXH bắt buộc tại một đơn vị đóng trên địa bàn tỉnh Hưng Yên. Từ tháng 7/2021, anh trở về quê hưởng chế độ BH thất nghiệp. Cuối tháng 4/2022, anh Đức không may đột ngột qua đời trong sự tiếc thương của gia đình.

Sau khi anh Đức mất, ông Sách mang cuốn sổ BHXH của con trai đến cơ quan BHXH để hỏi xem có được hưởng chế độ gì không. Sau khi nghe trình bày, cán bộ BHXH huyện Phù Ninh đã giải thích cho ông Sách biết, gia đình ông sẽ được hưởng chế độ tử tuất một lần ngay, chứ không cần đợi đủ 12 tháng như chế độ BHXH một lần. Đồng thời, hướng dẫn ông Sách hoàn thiện hồ sơ hưởng chế độ.

Ngày 18/5/2022, BHXH huyện Phù Ninh đã giải quyết chế độ tử tuất một lần cho gia đình anh Đức. Trong quá trình thẩm định hồ sơ, trên bản kê khai Mẫu 09 thể hiện cả 3 người còn lại trong gia đình gồm ông Sách, bà Thúy- vợ ông, con gái của ông bà đều là lao động tự do và chưa tham gia BHXH tự nguyện. Sau đó, cán bộ BHXH huyện Phù Ninh đã liên hệ với ông Sách để thông báo số tiền trợ cấp tử tuất một lần mà gia đình nhận được, rồi hẹn mang quyết định lên trao tận nhà cho ông bà.

Ngày 19/5/2022, đại diện BHXH huyện Phù Ninh đã đến chia buồn và trao quyết định trợ cấp tử tuất một lần cho gia đình. Theo đó, trường hợp anh Đức tham gia BHXH bắt buộc được 10 năm 3 tháng, nên được chi trả tổng cộng 88.664.700 đồng, trong đó bao gồm 73.764.700 đồng trợ cấp tuất một lần và 14.900.000 đồng trợ cấp mai táng phí.

Nhận quyết định hưởng trợ cấp tử tuất một lần, nhất là được cán bộ BHXH động viên, giải thích về ý nghĩa của chính sách BHXH tự nguyện, ông Sách rất xúc động nên đã quyết định trích số tiền trợ cấp tuất tham gia BHXH tự nguyện cho cả gia đình. Theo lời ông Sách, việc tham gia BHXH tự nguyện sẽ giúp ông bà có thêm chỗ dựa lúc về già, giảm gánh nặng cho con cái trong việc chăm lo cho bố mẹ, nhất là sau khi con gái đi lấy chồng.

BHXH tự nguyện là chỗ dựa vững chắc cho người dân khi hết tuổi lao động. Có nhiều cách để người dân tiếp cận với chính sách này và cách mà gia đình ông Sách đến với BHXH tự nguyện là từ chính nỗi đau của gia đình.