Vất vả mưu sinh khi tuổi đã già là điều không ai mong muốn

Tâm lý phổ biến: “Còn trẻ, tính sau”

Có thể hiểu vì sao nhiều người lao động tự do chưa nghĩ đến việc tiết kiệm hưu trí. Khi thu nhập không đều, cuộc sống còn phải lo toan từng ngày, thì việc nghĩ đến “chuyện của 20 -30 năm sau” dường như là một điều quá xa vời. Nhưng chính vì vậy, nhiều người vô tình bỏ lỡ giai đoạn quan trọng nhất để chuẩn bị cho tương lai: giai đoạn còn trẻ, còn làm ra tiền.

Nhiều người lao động tự do thừa nhận họ chưa từng nghĩ đến chuyện hưởng lương hưu, một phần vì thu nhập không ổn định, phần khác vì thiếu kiến thức tài chính. Họ dễ rơi vào tư duy ngắn hạn: “Tôi còn trẻ, còn khỏe”, “để dành cũng chẳng được bao nhiêu”, hoặc đơn giản là “lúc nào có điều kiện thì lo sau”.

Nhưng chính tâm lý này khiến nhiều người bỏ lỡ thời điểm vàng để chuẩn bị cho tương lai - khi còn đủ sức khỏe, còn tạo ra thu nhập.

Vì sao nên bắt đầu tiết kiệm hưu trí từ hôm nay?

Hãy thử tưởng tượng, nếu mỗi tháng bạn tiết kiệm 500.000 đồng - một khoản không quá lớn với nhiều người, thì sau 25 năm, bạn đã có gần 150 triệu đồng chưa kể lãi suất. Con số không nhỏ cho một hành động đều đặn. Thực tế, người giàu không phải vì họ có quá nhiều tiền, mà vì họ biết chuẩn bị sớm hơn người khác. Và dù bạn đang ở độ tuổi nào, thì việc chuẩn bị cho tuổi già chưa bao giờ là quá sớm:

• Không thể làm việc cả đời: Sức khỏe suy giảm là điều tất yếu, và khi không còn đủ khả năng lao động, bạn sẽ cần một nguồn thu nhập ổn định.
• Chi phí y tế và sinh hoạt không ngừng tăng: Tuổi già kéo theo các khoản chi lớn, đặc biệt là y tế. Nếu không có kế hoạch tài chính, bạn dễ rơi vào cảnh khó khăn.
• Tự do tài chính là tự do thật sự: Khi có đủ tiền sống an nhàn, bạn có quyền lựa chọn làm việc còn là vì đam mê, chứ không chỉ vì mưu sinh.

Lao động tự do nên làm gì để chuẩn bị cho tuổi hưu?

Việc chuẩn bị cho tuổi già không nhất thiết phải bắt đầu bằng một kế hoạch tài chính quá phức tạp. Điều quan trọng là bắt đầu ngay từ bây giờ, với một hành động nhỏ, đơn giản - như trích một phần nhỏ thu nhập vào tài khoản tiết kiệm riêng, hoặc tìm hiểu về chính sách BHXH tự nguyện.

1. Tự tạo “quỹ hưu trí cá nhân”

• Trích ít nhất 10% thu nhập mỗi tháng để tiết kiệm cho tuổi già.
• Gửi tiết kiệm, đầu tư quỹ mở, trái phiếu, bảo hiểm tích lũy đều là những lựa chọn khả thi.

Lãi suất kép và sự đều đặn sẽ tạo ra khoản tiền đáng kể theo thời gian.

2. Tham gia BHXH tự nguyện - Giải pháp an toàn và bền vững nhất

BHXH tự nguyện cho phép bạn được hưởng lương hưu hàng tháng và thẻ BHYT suốt đời sau khi đủ điều kiện. Bạn được chủ động mức đóng, có thể theo tháng, quý hoặc năm linh hoạt theo thu nhập.

Từ tháng 7/2025, Nhà nước tăng mức hỗ trợ từng nhóm theo chuẩn nghèo khu vực nông thôn khi tham gia, giúp giảm gánh nặng tài chính:

• 50% mức đóng đối với hộ nghèo, tương đương 165.000 đồng.
• 40% đối với hộ cận nghèo, tương đương 132.000 đồng.
• 30% đối với người dân tộc thiểu số, tương đương 99.000 đồng.
• 20% đối với các đối tượng khác, tương đương 66.000 đồng.

Ví dụ: Nếu bạn 30 tuổi, đóng khoảng 1 triệu/tháng trong 25 năm, đến tuổi nghỉ hưu bạn sẽ nhận lương hưu hàng tháng khoảng 4 triệu, được cấp BHYT miễn phí, lương hưu được tăng theo lộ trình của Chính phủ và chỉ sau khoảng 5-6 năm số tiền hưởng lương hưu đã bằng với số tiền đã đóng, chưa kể bạn còn sống tiếp và hưởng lương hưu, BHYT hàng chục năm nữa đến trọn đời.

Người dân an nhàn hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động là mục tiêu an sinh của Quốc gia và mong muốn của mỗi người

3. Nâng cao hiểu biết tài chính

Học cách quản lý chi tiêu, lập kế hoạch tiết kiệm và đầu tư là kỹ năng sống quan trọng, đặc biệt với người không có thu nhập cố định.

Nếu không có lương hưu - tuổi già sẽ thế nào?

Một trong những nỗi sợ thầm lặng nhất của tuổi già là bị bỏ lại phía sau - không còn khả năng làm việc, không có khoản thu nhập ổn định, chi phí y tế tăng vọt lại không muốn trở thành gánh nặng cho con cháu. Không có tích lũy, mỗi ngày trôi qua là một nỗi lo về tiền ăn, tiền thuốc, tiền viện phí. Đó không phải là cuộc sống, đó là sự tồn tại đầy bất an.

Tuổi già không nên là giai đoạn chật vật sinh tồn, mà là thời gian nghỉ ngơi xứng đáng. Nhưng điều đó chỉ xảy ra nếu bạn chuẩn bị từ bây giờ.

BHXH tự nguyện - Lựa chọn đúng đắn cho người lao động tự do

Trong các giải pháp an sinh hiện nay, BHXH tự nguyện là lựa chọn được thiết kế riêng cho nhóm lao động không có hợp đồng chính thức. Đây không chỉ là cách để bạn tự lo cho tương lai của mình, mà còn là một “tấm khiên” bảo vệ trước những rủi ro không thể lường trước về sức khỏe, tài chính khi về già.

Do Nhà nước tổ chức, đảm bảo an toàn - bền vững - được pháp luật bảo hộ, BHXH tự nguyện là kênh duy nhất hiện nay tại Việt Nam đảm bảo quyền lợi an sinh dài hạn cho người lao động tự do.

Hiện nay, cả nước có gần 1,9 triệu người tham gia BHXH tự nguyện, con số này còn rất khiêm tốn so với lực lượng lao động là người lao động tự do. Phần lớn còn thiếu thông tin hoặc hiểu sai về điều kiện, mức đóng, mức hưởng.

Và thực tế, nếu đóng sớm - đóng đều - đóng đúng khả năng là đủ để mỗi người đảm bảo tương lai của chính mình.

Vậy bạn phải làm gì ngay hôm nay?

Trước hết hãy đánh giá lại tài chính cá nhân. Cùng với đó, tìm hiểu và đăng ký BHXH tự nguyện tại:https://dichvucong.baohiemxahoi.gov.vn hoặc qua các Tổ chức dịch vụ thu, Bưu điện, cơ quan BHXH nơi cư trú.

Và tiếp tục lan tỏa thông tin đến cộng đồng - đặc biệt với người làm nghề tự do, vì ai cũng xứng đáng có một tương lai ổn định.

Kết luận

“Sống đến đâu hay đến đó” có thể là lựa chọn của hiện tại, nhưng không thể là chiến lược cho tương lai. Không ai lo được cho bạn lúc tuổi già - ngoài chính bạn hôm nay. Việc tiết kiệm hưu trí không cần bắt đầu bằng những khoản lớn, mà bắt đầu càng sớm càng tốt, và duy trì đều đặn.

Tương lai của bạn phụ thuộc vào những lựa chọn ngày hôm nay. Đừng để đến lúc sức khỏe không còn, bạn mới tiếc nuối vì đã không bắt đầu sớm hơn. Mỗi tháng bạn dành ra một ít cho quỹ hưu trí - là mỗi tháng bạn đang mua sự an tâm cho chính mình sau này. Đừng chờ đến khi phải hỏi: “Sao mình không tiết kiệm sớm hơn?” Hãy để tương lai của bạn biết ơn hiện tại đã có quyết định đúng.